چاقی نوعی بیماری است که افراد زیادی به آن مبتلا هستند و می تواند سبب ایجاد بیماری های جدی نظیر دیابت نوع 2، رفلاکس معده، انواع سرطان و… شود. امروزه کمتر کسی وجود دارد که رابطه چاقی و دیابت را نداند. چاقی با مقاوم کردن سلول ها در برابر انسولین، می تواند سبب افزایش گلوکز و ایجاد diabetes شود. راهکارهایی که می توانید برای بهبود دیابت و چاقی استفاده کنید شامل رعایت رژیم غذایی، داشتن ورزش منظم، مراجعه به جراح چاقی و… است.
تعریف چاقی
در صورتی که کالری دریافتی، از مقداری که در بدن می سوزد بیشتر باشد، اضافه آن تبدیل به چربی می شود. این چربی اگر در نقاط مختلف بدن قرار بگیرد فرد را مبتلا به چاقی می کند. برای سنجش اینکه چاق هستید یا نه، می توانید تست آنالیز بدن و BMI بدهید. در صورت داشتن BMI بیشتر از 30 شما چاق هستید و برای جلوگیری از بروز بیماری هایی نظیر دیابت نوع 2، کبد چرب، سکته قلبی و… نیاز است به دنبال راهی برای لاغری خود باشید.
اگر تمایل به دریافت اطلاعات بیشتر در مورد خدمات کلینیک دکتر اعلمی دارید میتوانید از راه های ارتباطی زیر استفاده نمایید. با پر کردن فرم زیر در کمترین زمان ممکن کارشناسان کلینیک دکتر اعلمی با شما تماس خواهد گرفت.
بیماری دیابت چیست؟
دیابت نوعی بیماری است که در آن بدن توانایی تنظیم و کنترل قند خون را ندارد. در این بیماری، انسولین (هورمونی که مقدار گلوکز در خون را کنترل می کند)، تولید نشده یا استفاده نمی شود. دیابت بیماری خطرناکی است که می تواند باعث مشکلات بینایی یا حتی بروز نابینایی، مشکلات اعصاب و کلیوی شود.
رابطه چاقی و دیابت
دیابت به دلیل عوامل مختلفی مانند ژنتیک، سن، مصرف برخی داروها، اضافه وزن، سابقه خانوادگی، نژاد، بارداری، استرس و… ایجاد می شود. در این بین چاقی مهم ترین عامل ایجاد این بیماری است. سلول های چربی نسبت به ماهیچه مقاومت بیشتری نسبت به انسولین دارند؛ به همین دلیل بدن نسبت به انسولین آزاد شده عکس العملی نشان نمی دهد.
دیگر رابطه چاقی و دیابت در این است که با چاق شدن و مصرف کالری زیاد، سطح گلوکز خون زیاد افزایش پیدا می کند؛ در حالت عادی انسولین، اضافه گلوکز خون را در کبد ذخیره می نماید؛ اما با چاق شدن، کبد پر از چربی شده و جایی برای ذخیره گلوکز اضافی خون باقی نمی ماند. به این صورت مقدار گلوکز در خون زیاد شده و سبب قند خون و دیابت می شود.
آیا هر کسی که چاق است، دیابت دارد؟!
افرادی با BMI بیشتر از 30، هشتاد برابر بیشتر از افراد با BMI زیر 22 در معرض گرفتن دیابت نوع دو هستند. اما چاقی تنها به این معنی نیست که فرد دچار دیابت است. عموما محل قرار گیری چربی ها نشان دهنده خطرات و احتمال دیابت می باشد. به طور کلی می توان چربی ها را به دو گروه تقسیم کرد:
- چربی احتشامی: این چربی ها عموما در ناحیه شکم قرار داشته و در دیواره اندام های داخلی قرار می گیرند.
- چربی زیر جلدی: چربی هایی هستند که در زیر پوست قرار می گیرند و شما می توانید هنگام گرفتن دور کمر، آنها را اندازه بگیرید.
چربی های احتشامی خطر بیشتری دارند و احتمال بروز بیماری های جدی مانند دیابت را افزایش می دهند. چاق شدن شکم، می تواند نشانه وجود یک یا هر دو چربی فوق در اطراف معده و وقوع دیابت نوع 2 باشد.
علائم وجود دیابت در افراد چاق چیست؟
- خستگی و ضعف
- تشنگی بیش از حد
- تاری دید
- تکرر ادرار
- سوزن سوزن شدن دست و پاها
- دیر خوب شدن زخم ها
- پوست خشک و خارش دار
- عفونت های مکرر
راهکار هایی برای درمان دیابت نوع 2
با توجه به رابطه چاقی و دیابت، لازم است تا با رعایت مواردی مانند داشتن سبک زندگی سالم، رژیم غذایی، ورزش و… وزن خود را کم و احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را در خود کاهش دهید.
1. رژیم غذایی اصولی
با توجه به رابطه چاقی و دیابت باید گفت، کاهش وزن حتی در مقداری کم، باعث واکنش پذیری بیشتر بدن نسبت به انسولین می شود. برای رسیدن به وزن ایده آل، باید مقدار کالری جذب شده از کالری استفاده شده در بدن کمتر باشد. برای این کار لازم است نوع و مقدار مواد غذایی که مصرف می کنید را کنترل کنید. همچنین یک سری نکات وجود دارد که با رعایت کردن آنها می توانید به طور اصولی و بدون آسیب به بدنتان لاغر شوید:
- استفاده از مواد دارای نشاسته پیچیده مثل برنج، ماکارونی، نخود فرنگی، سیب زمینی و غلات را محدود کنید. این مواد باعث آزاد شدن بیشتر انسولین و در نتیجه اضافه وزن در بدن می شوند.
- مواد دارای فیبر می توانند با افزایش احساس سیری، نیاز به جوییدن طولانی تر، کالری کمتر در هر وعده غذا، بهبود کنترل قند خون، کاهش هیپرانسولینمی و غلظت لیپیدهای پلاسما به لاغری و بهبود دیابت کمک کنند.
- مصرف بیشتر سبزیجات غیر نشاسته ای مانند هویج و گوجه فرنگی به کاهش وزن کمک می کند.
- مصرف لبنیات کم چرب را فراموش نکنید!
- برای دریافت پروتئین مورد نیاز بدن، هفته ای دو بار از ماهی استفاده کنید. در صورت مصرف مرغ، حتما پوست آن را جدا کنید و مصرف گوشت قرمز را به حداقل برسانید.
- میوه های تازه را جایگزین نوع کنسروی آن کنید.
- از مصرف غذاهای شور مانند پفک، ماهی نمک سود شده و… خودداری کنید.
- روغن هایی مثل زیتون، کنجد، آووکادو و هسته انگور را در غذاهای خود به کار ببرید.
2. ورزش منظم
شرکت در فعالیت های روزانه در کاهش دیابت و چاقی موثر است. به طور کلی 150 تا 300 ساعت ورزش هوازی با شدت متوسط یا 75 ساعت ورزش سنگین مثل دویدن در هفته، به شما در رسیدن به وزن ایده آلتان و کاهش احتمال وقوع این بیماری، کمک می کند.
3. داشتن سبک زندگی سالم
داشتن سبک زندگی سالم بدون تکیه تنها به زندگی ماشینی، می تواند باعث افزایش سلامت بدن شما و جلوگیری از بیماری های مختلف اعم از دیابت، بیماری قلبی و… شود.
4. داشتن ریتم زندگی یکسان
محققان متوجه شده اند بهم خوردن ریتم نرمال زندگی، مانند خوردن غذا در تایمی متفاوت با همیشه، می تواند احتمال چاقی و ابتلا به دیابت را افزایش دهد.
5. مصرف دارو
مصرف داروهای خاصی مانند متفورمین، می تواند به بهبود دیابت کمک کند. متفورمین در افراد چاق، با اختلال در تحمل گلوکز میزان پیشرفت دیابت را کاهش می دهد.
6. جراحی لاغری
جراحی عموما برای افرادی انجام می شود که دارای BMI بالای 40 بوده یا با دیگر روش ها نتوانسته اند وزن خود را پایین بیاورند.
کلام آخر
امروزه همه از رابطه چاقی و دیابت خبر دارند. چربی ها با داشتن مقاومت نسبت به انسولین باعث افزایش گلوکز خون، در نتیجه افزایش قند خون و دیابت می شوند. اما همیشه چاق بودن به معنی داشتن دیابت نیست. دیابت به عوامل مختلفی مانند ژنتیک، نژاد، محل قرارگیری چربی ها، استرس و… بستگی دارد و دارای علائمی چون تکرر ادرار، سوزش دست و پاها، خستگی و ضعف، تاری دید و غیره است.
از جمله کارهایی که می توانید برای بهبود دیابت و چاقی خود انجام دهید رعایت رژیم غذایی، داشتن سبک زندگی سالم، ورزش، دارو و جراحی چاقی می باشند. جراحی می تواند به شما در رسیدن به لاغری و در نتیجه کاهش دیابت در کمترین زمان ممکن کمک کند. برای داشتن عملی با کیفیت و با کمترین عوارض، می توانید به دکتر فاضل اعلمی، بهترین جراح چاقی در ایران مراجعه فرمایید.
سوالات متداول
علائم وجود دیابت چیست؟
خستگی و ضعف، تاری دید، تکرر ادرار، عفونت های مکرر و… جزو علائم ابتلا به دیابت هستند.
آیا همه افراد چاق دچار دیابت دارند؟
چاقی یکی از عوامل ابتلا به دیابت است؛ اما به این معنا نیست که همه افراد چاق دیابت داشته باشند. البته بهتر است با کاهش وزن از ابتلا به دیابت جلوگیری کرد.