چاقی پدیده ای است که اکثر افرادی که دچار آن هستند با آن مشکل دارند و راه های مختلفی را برای انتخاب می کنند. برخی با رژیم غذایی و ورزش سعی می کنند به وزن دلخواه خود برسند و برخی دیگر با انتخاب جراحی چاقی، وزن خود را کاهش می دهند. جراحی لاغری به روش های مختلفی انجام می شود که جراح چاقی برای شما تصمیم می گیرد کدام یک مناسب شما است. یکی از روش های لاغری که در سالیان گذشته رواج داشت و امروزه به یک روش منسوخ شده تبدیل شده، بالن معده Intragastric balloon است. اما بالون معده چیست و چرا دیگر از این روش استفاده نمی شود؟
بالون معده چیست ؟
بالن معده یکی از روش های لاغری است که امروزه از آن استفاده چندانی نمی شود و روش های جراحی دیگری جایگزین آن شده است. در بالن معده یک کیسه سیلیکونی و نرم از راه دهان وارد معده شده و با تزریق سالین یا هوا به داخل آن متسع می شود. بالون حجمی از معده را اشغال کرده و مانع پرخوری فرد می شود. استفاده از این روش دائمی نیست و بعد از شش ماه که فرد به رژیم غذایی عادت کرد، بالن به روش آندوسکوپی خارج می شود.
به طور کل، این جراحی، چاقی را درمان نمی کند؛ بلکه سبک غذا خوردن فرد را تغییر می دهد و پس از برداشتن بالن در صورت عدم رعایت رژیم غذایی، امکان برگشت وزن نیز وجود دارد. این جراحی انواع مختلفی دارد که می توانید با مشورت پزشک یکی از آن ها را انتخاب کنید.
انواع بالن معده
انواع بالن معده شامل موارد زیر است:
1. بالون Endball (مخلوط مایع هوا)
این بالن قابیلت پر شدن همزمان با مایع و هوا را دارد که باعث کاهش عوارض ابتدایی آن شامل درد و تهوع می شود. ماندگاری این بالن تا 9 ماه است.
2. بالن Spatz
این بالن تا یک سال قابلیت ماندگاری دارد و از مزایای آن می توان به امکان تنظیم آن از طریق اندوسکوپی اشاره کرد. این امکان به پزشک اجازه می دهد ابتدا بالن را با حجم کمی پر کند و پس از آن بر اساس اشتهای بیمار، حجم آن را زیاد یا کم نماید. به همین علت عوارض ابتدایی آن شامل تهوع و درد کمتر می شود و بیمار احساس ناراحتی کمتری می کند.
3. بالون معده با قابلیت تنظیم از طریق پورت
این بالن که با هوا پر می شود، از طریق اندوسکوپی وارد معده شده و به وسیله یک پورت زیرپوستی قابل کاهش و افزایش حجم است. در این روش نیز فرد احساس حالت تهوع یا استفراغ ندارد و با توجه به ماندگاری طولانی، امکان کاهش وزن بیشتر می شود.
بالن مایع و بالون هوا چه تفاوتی دارند؟
در بالن هوا به علت سبکی، علائم اولیه مانند درد و تهوع کمتر است؛ اما از لحاظ کاهش وزن، بالن مایع تاثیر بیشتری دارد؛ زیرا سنگین تر است و باعث کاهش اشتها می شود و به دنبال آن کاهش وزن را شاهد خواهید بود. با توجه به اینکه یک عمل جراحی حساب نمی شود، برای افرادی که از انجام جراحی وحشت دارند، مناسب است.
مزایای بالن معده
با توجه به اینکه یک عمل جراحی حساب نمی شود، برای افرادی که از انجام جراحی وحشت دارند، مناسب است. از دیگر مزیت های بالن معده می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- موقتی است.
- به کاهش علائم دیابت و فشار خون کمک می کند.
- برگشت پذیر است.
عوارض بالن معده
بالن معده در ابتدا یک روش کم خطر تلقی می شد اما به مرور زمان مشخص شد نه تنها یک روش کم خطر نیست که عوارض زیادی به همراه دارد. برخی از این عوارض ها شامل موارد زیر هستند:
1. کاهش وزن اندک
2. ناراحتی معده
3. حالت تهوع و استفراغ
4. دل درد و کمر درد
5. عفونت از عوارض بالن معده
6. سو هاضمه و عوارض بالن معده
7. رفلکس اسید
8. انسداد ورود غذا به معده
9. ترکیدن بالن از عوارض بالن معده
1. کاهش وزن اندک
بالن گذاری نسبت به روش های جدید کاهش وزن کمتری دارد. ممکن است هزینه عمل اسلیو معده در مشهد یا دیگر شهرها، بیشتر از بالن معده باشد، اما در این جراحی 90 درصد اضافه وزن به صورت موثر از بین می رود؛ این در حالی است که در بالون، کاهش وزن کمتر از 30 درصد است.
2. ناراحتی معده
به دلیل وجود یک شی خارجی در معده، فرد دائما احساس ناراحتی خواهد داشت و با جابه جایی بالن و تغییر جهت آن، متوجه حضور بالن در معده خواهد بود. این روش برای افرادی که از ناراحتی های معده رنج می برند، مناسب نیست و با انجام آن عوارض بیشتری تجربه خواهند کرد.
3. حالت تهوع و استفراغ
حضور بالن در معده می تواند باعث حالت تهوع و استفراغ شود و ممکن است فرد با هر بار غذا خوردن دچار این مورد از عوارض آن در معده شود.
4. دل درد و کمر درد
اگر غذای زیادی بخورید یا تحرک بالایی داشته باشید ممکن است علائمی مانند شکم درد تجربه کنید. همچنین ممکن است به معده درد دچار شوید.
5. عفونت از عوارض بالن معده
بالن معده ممکن است باعث آسیب به دیواره معده و افزایش احتمال عفونت در آن شود. این یکی از عوارض خطرناک ترکیدن بالن معده می باشد.
6. سو هاضمه و عوارض بالن معده
به دلیل اشغال معده، کارایی آن کاهش پیدا می کند و باعث می شود اثربخشی و قدرت هضم آن کمتر شود. سو هاضمه در بالون می تواند تاثیر مخربی روی معده ها داشته باشد.
7. رفلکس اسید
با توجه نظرات کسانی که بالن معده گذاشتند، در 80 درصد این افراد، رفلاکس اسید معده در شبانه روز وجود داشته است. افرادی که اضافه وزن دارند معمولا با مشکل رفلاس مواجه اند که با بالن گذاری این مشکل بیشتر می شود.
8. انسداد ورود غذا به معده
در برخی از موارد ممکن است بالن از هضم و عبور غذا از مری به معده جلوگیری کند. این امر خطر پارگی معده و درد را افزایش می دهد.
9. ترکیدن بالن از عوارض بالن معده
در برخی از موارد احتمال ترکیدن بالن معده وجود دارد که می تواند به یک عارضه کشنده تبدیل شود. این عرضه ممکن است بر اثر فشار زیاد بر روی آن، شدت افزایش وزن، تغییرات در تغذیه و یا عدم رعایت نکات پس از عمل رخ دهد. با نشت یا ترکیدن آن رنگ ادرار آبی می شود. از دیگر علائم ترکیدن بالون معده می توان به درد شدید در شکم، تب، استفراغ و خونریزی از دهان اشاره نمود.
در صورت ترکیدن بالن معده، سریعا به به پزشک متخصص مراجعه کرده و مصرف غذاهای جامد و نوشیدنی ها را کاهش دهید.
نحوه گذاشتن بالون معده
برای اینکه جراحی بالن معده در بدن بیمار انجام شود، مراحل زیر انجام می شود:
- بیمار در وضعیت خوابیده به پشت قرار می گیرد.
- متخصص بیهوشی، داروهای بی حسی و آرامش بخش موضعی به فرد تزریق کرده و قلب و ریه او را کنترل می کند. در این روش به بیهوشی عمومی نیازی نیست.
- از طریق اندوسکوپی، بالن داخل معده قرار می گیرد.
- از طریق لوله وصل شده به بالون، مقدار 400 تا 700 سی سی سرم نرمال سالین و 10 سی سی ماده رنگی متیلن بلو تزریق شده تا بالن متسع شود.
- لوله متصل به آن را در می آورند تا بالون داخل معده بماند.
- با آندوسکوپ محل بالن مجددا چک می شود تا بیمار مشکلی نداشته باشد.
- پس از 2 ساعت بیمار با دستور غذایی مرخص می شود.
بالن معده برای چه افرادی مناسب است؟
افرادی که BMI یا همان شاخص توده بدنی آن ها، 27 است می توانند این روش را امتحان کنند. به عبارت دیگر افرادی که با وجود انجام روش های لاغری، همچنان 10 تا 30 کیلو اضافه وزن دارند، می توانند بالون معده را امتحان کنند.
البته بالن معده راهی برای درمان لاغری نیست؛ بلکه تنها وسیله و ابزار کمکی برای لاغر شدن و کاهش وزن است. به صورت کل در صورت استفاده از این روش لازم است رژیم غذایی مناسبی داشته باشید و حتما به تمرینات ورزشی بپردازید. فردی که می خواهد این جراحی را انجام دهد، باید انگیزه کافی برای تغییر سبک زندگی خود داشته باشد.
بالون معده برای چه افرادی مناسب نیست؟
با وجود این که بالن معده جراحی پیچیده ای نیست، اما همچنان افرادی هستند که نمی توانند آن را انجام دهند. افراد زیر کاندیدای جراحی بالون معده نیستند:
- افرادی که به داروها یا انواع الکل اعتیاد دارند.
- کسانی که سابقه جراحی مری یا معده را دارند.
- افرادی که دارای زخم معده، زخم اثنی اشر و بیماری های التهاب روده هستند.
- اشخاصی که داروهای انعقاد خون مصرف می کنند.
- بیمارانی که به نارسایی کلیه مبتلا هستند.
مراقبت های قبل از عمل بالن معده
این عمل نیز همانند دیگر عمل های دیگر به لیست مشخصی از آزمایش ها نیاز دارد. این آزمایش ها شامل عکس رادیوگرافی از قفسه‌ی سینه و نوار قلب، تست ریه، آندوسکوپی مری، معده و دوازدهه و بررسی میکروب H پیلوری آزمایش خون برای تعیین مواردی نظیر میزان گلبول‌های سفید خونی، گلبول‌های قرمز خونی، قند خون، پتاسیم خون، سدیم خون، میزان تری گلیسرید، کراتینین سرم و آلبومین می باشد.
پرشک متخصص با مشاهده نتایج آزمایش و بررسی وضعیت فیزیولوژکی و روانی و میزان اضافه وزن فرد، توصیه ها و نکات لازم را به فرد گوشزد می کند.
مراقبت های بعد از عمل بالون معده
برای نتیجه گیری مطلوب از عمل بالن معده باید چند نکته در مورد رژیم غذایی رعایت کنید و اقدامات زیر را انجام دهید:
- خوابیدن به سمت شانه ی چپ خود
- پرهیز از خوابیدن به صورت دمر (روی شکم)، طاق باز و یا بر روی شانه‌ی راست
- خودداری از خوردن غذاهای پرادویه به خصوص غذاهای تند
- اجتناب از از نوشیدن مایعات گازدار، مشروبات الکلی، قهوه و آبمیوه‌های صنعتی
- خودداری از مصرف غذاهایی که به سختی جویده می‌شوند و سفت هستند
معایب بالن معده چیست؟
اضافه وزن یکی از مشکلاتی است که برخی از افراد را درگیر کرده و دنبال روش هایی برای رفع آن می گردند. یکی از روش های منسوخ شده، بالن معده است که در یک بازه زمانی رواج زیادی داشت و کسی نمی دانست عوارض بالون معده چیست. امروزه روش های نوین جایگزین آن شده اند که عوارض کمتری دارند. در صورت نیاز به جراحی های چاقی می توانید دکتر فاضل اعلمی را انتخاب کنید.
سوالات متداول بالن معده
آیا امروزه جراحی بالن معده انجام می شود؟
بالن معده روشی منسوخ شده است و امروزه روش های جدید جراحی جایگزین آن شده است و کمتر دکتری است که این جراحی را انجام دهد.
معایب بالون معده چیست؟
بالون معده یک روش درمان چاقی نیست و عوارض زیادی نیز به همراه دارد. این عوارض شامل عفونت، استفراغ، ترکیدن بالن معده و … است.